Tuesday, January 28, 2025

Na Trump dreigement: Denemarke pomp miljarde in Groenland verdediging - EU en NAVO posisioneer hulself

Frankfurter Rundschau Na Trump dreigement: Denemarke pomp miljarde in Groenland verdediging - EU en NAVO posisioneer hulself Jan-Frederik Wendt • 2 uur • 3 minute leestyd Regering wil weermag herbewapen Met 'n ooreenkoms wil Trump beheer oor Groenland neem. Nou kondig Denemarke ’n miljard-dollar-verdedigingsprogram vir die Arktiese gebied aan. Kopenhagen - Denemarke het 'n miljard-dollar-program aangekondig om Groenland te verdedig. Dit word deur Der Spiegel berig. Die regering wil 14,6 miljard Deense krone belê – die ekwivalent van byna twee miljard euro. Net 11,9 miljard krone moet aan militêre doeleindes bestee word. Dit is Denemarke se reaksie op Trump se plan dat die Arktiese streke aan die VSA moet behoort. Ingevolge internasionale reg is Groenland deel van Denemarke. Alhoewel die bevolking grootliks onafhanklik woon, is dit finansieel afhanklik van Denemarke. Die Deense leierskap wil onder meer die weermag toerus met drie skepe wat spesiaal vir die Arktiese gebied toegerus is. Boonop sal twee hommeltuie vir langtermynmissies aangekoop word en satellietkapasiteit moet uitgebrei word. Dit word deur Deense radio berig. Baie van die toerusting sal in en om Groenland gebruik word. Denemarke belê miljarde euro in die verdediging van Groenland Deense politici sukkel al geruime tyd om toerusting in die Arktiese gebied te verbeter. Ná jare van soberheid het die regering verlede jaar belowe om meer geld in die weermag te belê – sommige daarvan in die Arktiese gebied. Oor die volgende tien jaar gaan 25 miljard euro bestee word. Op daardie stadium was die besonderhede onduidelik. Deense veterane hou Deense vlae in hul hande op 'n heuwel. Blykbaar het die verantwoordelike parlementêre komitee en die regering nou ’n ooreenkoms bereik. Byvoorbeeld, vier ouer vloot-inspeksieskepe moet vervang word. Die plaasvervanger moet meer buigsaam wees en ruimte bied vir helikopters en hommeltuie. In die toekoms sal onbemande vliegtuie hoofsaaklik Deense grondgebied monitor, wat Groenland insluit. Die Groenlanders wil hul onafhanklikheid hê. Samelewings is al jare lank gewikkel in 'n debat oor koloniale onreg. Maar Trump se skaamtelose aanbiedinge is ontstellend. Vivian Motzfeldt, Minister van Buitelandse Sake en Handel in Groenland, was ook by die aanbieding van die nuwe militêre wet in Kopenhagen: "Ons is ook bewus daarvan dat die veiligheidsituasie verander het en ons moet dit in ag neem." Trump se Groenland-plan: Telefoonoproep tussen die VSA en Denemarke In die toekoms sal meer mense in Groenland basiese militêre opleiding ontvang. Die program is eers sedert verlede jaar beskikbaar. 'n Paar dae gelede het 'n telefoonoproep tussen Kopenhagen en Washington blykbaar rampspoedig geword, berig die Financial Times. Sedertdien is 'n noodprogram glo in Denemarke aan die gang. In 'n gesamentlike verklaring het die Amerikaanse Republikeinse senator Lisa Murkowski en Deense LP Aaja Chemnitz gesê die Arktiese eiland is "oop vir besigheid, maar nie te koop nie." Politico berig dit. Murkowski verteenwoordig Alaska, Chemitz verteenwoordig Groenland. Trump noem Groenland ’n “wonderlike plek” en sluit nie geweld uit nie "As wetgewers wat Groenland in Denemarke en die Verenigde State verteenwoordig, sien ons 'n beter pad vorentoe. Die Verenigde State moet, soos Denemarke, erken dat die toekoms deur vennootskap bepaal word, nie eienaarskap nie,” het die politici bygevoeg. Voorheen het Trump nie militêre mag uitgesluit nie. “Groenland is 'n wonderlike plek. Ons het dit nodig vir internasionale veiligheid. En ek is seker Denemarke sal daarby aansluit – dit kos hulle baie geld om dit te kry, om dit te behou,” het die Amerikaanse president verlede week aan verslaggewers in die Oval Office gesê. Volgens die Financial Times het Navo en die EU ooreengekom om stil te bly oor Groenland. Volgens vier amptenare werk Denemarke nou saam met albei akteurs. Kopenhagen wil 'n openbare konfrontasie met Trump vermy. In 'n telefoonoproep het die Republikein die Deense premier Mette Frederiksen met Amerikaanse tariewe gedreig en weer geweier om 'n gewelddadige Amerikaanse oorname van Groenland uit te sluit. (Jan-Frederik Wendt)