Thursday, March 3, 2022

p’ut’inis ruseti: demagogebis burusshi

ჯერჯერობით მასზე სანქციების შთაბეჭდილება თითქმის არ მოუხდენია - რუსეთის პრეზიდენტი ვლადიმერ პუტინი DW პუტინის რუსეთი: დემაგოგების ბურუსში ჰანს პფაიფერი - გუშინ 18:06 საათზე რა იდეოლოგიას მისდევს რუსეთის პრეზიდენტი ვლადიმერ პუტინი? ექსპერტები მის გამოსვლებში ხედავენ უამრავ გადაფარვას ანტილიბერალურ ახალ მემარჯვენეებთან. როდესაც ვლადიმერ პუტინი ამთავრებს თავის გამოსვლას 15:47 საათზე, ასობით დეპუტატი ფეხზე დგება. როგორც ჩანს, მთელი გერმანია ტაშს უკრავს ახალგაზრდა რუს იმედს. 2001 წლის 25 სექტემბერია. პუტინი გერმანიის ბუნდესტაგში ევროპული კულტურის ერთიანობაზე, ჰესე-დარმშტადტის პრინცსა და დემოკრატიული საზოგადოების განვითარებაზე საუბრობს. ის გერმანულად საუბრობს. და ბოლოს ის ყველა პარლამენტარის გულს ანთებს - სოციალისტური მემარცხენეებიდან კონსერვატიული კავშირის ტრანსატლანტიკოსებამდე - როდესაც ენთუზიაზმით ასკვნის: „ჩვენ საერთო წვლილს ვაკეთებთ ევროპული სახლის მშენებლობაში“. პუტინი, ევროპელი. ოც წელზე მეტი ხნის შემდეგ, ენთუზიაზმი, რუსეთის დემოკრატიული გამოღვიძება და რუსეთის გზა ევროპისკენ ნანგრევებშია. რუსეთი ევროპაში ომშია. Რა მოხდა? ძალაუფლების უზრუნველყოფის იდეოლოგია არ მგონია, რომ პუტინი კონკრეტულ იდეოლოგიას მისდევს, ის იყენებს სხვადასხვა ელემენტებს თავისი დანაშაულებრივი ქმედებების ლეგიტიმაციისთვის. ასე აანალიზებს მას ციურიხის უნივერსიტეტის პროფესორი სილვია სასე. პუტინი, უპირველეს ყოვლისა, ზრუნავს შიდასახელმწიფოებრივი ძალაუფლების შენარჩუნებით და იმ სფეროებში გაფართოებით, რომლებსაც ის „რუსულ სამყაროს“ უწოდებს“, - თქვა სასემ DW-თან ინტერვიუში. სასე აღნიშნავდა, რომ ის სულ უფრო ხშირად გულისხმობდა კონსერვატიულ, ანტიდემოკრატიულ იდეებს და ასევე მოჰყავდა მათ გამოსვლებში. მაგალითად, მონარქისტი ფილოსოფოსი ივან ილინი ან ხალხური ნაციონალისტი ლევ გუმილევი. „პუტინი აღმოჩნდება ეთნონაციონალისტური, ხშირად ანტისემიტური, ავტოკრატი დემაგოგების სიბნელეში, რომლებიც ასევე ახასიათებენ ახალ მემარჯვენეებს მთელ მსოფლიოში“, - ამბობს სასე. მათი ერთ-ერთი ფერადი სახეა ალექსანდრე დუგინი. მისი აზრით, სავარაუდო „გლობალური ელიტა“ არის პასუხისმგებელი მსოფლიოში ომებზე: „ისინი ანადგურებენ ქვეყნებს“. ის უარყოფს დასავლეთის დემოკრატიის კონცეფციას. რუსებისთვის კი ის ადამიანის განსხვავებულ იმიჯს განსაზღვრავს: "ჩვენთვის, რუსებისთვის, იყო ადამიანი ნიშნავს მთლიანობას. ჩვენთვის ადამიანი არ არის ინდივიდი", - თქვა მან კანადურ ტელევიზიასთან ინტერვიუში. ბრძოლა დასავლეთთან დუგინი ე.წ ახალი მემარჯვენეების ერთ-ერთი ვარსკვლავია. რუსეთის პრეზიდენტ პუტინთან მის ურთიერთობაზე წლების განმავლობაში ვრცელდებოდა სპეკულაციები. პუტინის იზოლაციის გათვალისწინებით, ამის გადამოწმება შეუძლებელია. მაგრამ ის მისასალმებელი სტუმარია კრემლის ლოიალურ მედიაში. და ექსპერტები ხედავენ უამრავ იდეოლოგიურ გადაფარვას. ასე აღწერს დუგინი ინტერნეტ-პლატფორმა VK-ზე უკრაინის წინააღმდეგ ბრძოლას, როგორც რუსეთის იმპერიის აღორძინების პირობას. ხოლო „დასავლეთი“ დუგინის იდეოლოგიაში დგას სიკვდილზე, თვითმკვლელობაზე და გადაგვარებაზე. მან ასევე ჰპოვა მხარდამჭერები გერმანიაში და ევროპის სხვა ქვეყნებში თავისი მემარჯვენე ექსტრემისტული, ანტილიბერალური იდეოლოგიით. მას ასევე აქვს კავშირი აშშ-ს ალტერნატიული მემარჯვენე მოძრაობასთან და სტივ ბანონს რომში 2018 წელს შეხვდა. დუგინი დონალდ ტრამპის დიდი მხარდამჭერია. არჩევნებში გამარჯვების შემდეგ მან 2016 წლის დეკემბერში თურქულ ტელეკომპანია TRT-ს განუცხადა: „ამიერიდან ამერიკა კვლავ დიდია - მაგრამ აღარ არის იმპერიალისტური“. იდენტობის საკითხი ისტორიკოსი იგორ ტორბაკოვი შვედეთის უფსალას უნივერსიტეტიდან წლებია აკვირდება და აღწერს პუტინის რუსეთში ევროპიდან ინტელექტუალური გამოყოფას. ტორბაკოვი პუტინის ქმედებებში ასევე ხედავს ბრძოლას რუსული იდენტობის საკითხთან: რამდენად აყალიბებს რუსეთს ევროპა? რამდენი აზიაა? და რამდენად დამოუკიდებელია ეს იდენტობა? 2016 წელს ჰარვარდის ლექციაზე ტორბაკოვმა აღწერა უკრაინის სწრაფვა ევროკავშირში გაწევრიანების შესახებ, როგორც შოკი რუსული კონცეფციისთვის განსხვავებული სლავური იდენტობისთვის. საბოლოო ჯამში, ეს მისწრაფება საფრთხეს უქმნის პუტინის რუსეთის პრეტენზიას დიდ სახელმწიფოებს შორის ადგილის შესახებ. უკრაინის წინააღმდეგ ომის დაწყებამდე ცოტა ხნით ადრე, ტორბაკოვი აღწერს თავის ქვეყანაში განვითარებას, როგორც კრემლის ელიტის განსაკუთრებულ გამოწვევას: ახალი ახალგაზრდა თაობის გაღვიძებას. იმის გამო, რომ იგი ასევე ხედავს ფუნდამენტურ პოლიტიკურ იდეალებს ადამიანის ღირსებაში, თავისუფლებაში, დემოკრატიასა და შემწყნარებლობაში: "ეს "ევროპული ღირებულებები" უნივერსალურია. ახალგაზრდა თაობებმა ეს გაიგეს. ისინი გამოდიან ქუჩებში მთელს უზარმაზარ ქვეყანაში, რათა დაუპირისპირდნენ მმართველ ელიტებს." წერს იგორ ტორბაკოვი გერმანული და საერთაშორისო პოლიტიკის ჟურნალის მარტის ნომერში. აქტივისტი იზაბელ მაგკოევა თავისი თაობის პოლიტიკურად ერთგული ადამიანების იმედი აქვს და ომის დაწყების შემდეგაც პროტესტი გრძელდება - რეაქტიული jerjerobit masze sanktsiebis shtabech’dileba titkmis ar moukhdenia - rusetis p’rezident’i vladimer p’ut’ini DW p’ut’inis ruseti: demagogebis burusshi hans p’paiperi - gushin 18:06 saatze ra ideologias misdevs rusetis p’rezident’i vladimer p’ut’ini? eksp’ert’ebi mis gamosvlebshi khedaven uamrav gadaparvas ant’iliberalur akhal memarjveneebtan. rodesats vladimer p’ut’ini amtavrebs tavis gamosvlas 15:47 saatze, asobit dep’ut’at’i pekhze dgeba. rogorts chans, mteli germania t’ashs uk’ravs akhalgazrda rus imeds. 2001 ts’lis 25 sekt’emberia. p’ut’ini germaniis bundest’agshi evrop’uli k’ult’uris ertianobaze, hese-darmsht’adt’is p’rintssa da demok’rat’iuli sazogadoebis ganvitarebaze saubrobs. is germanulad saubrobs. da bolos is q’vela p’arlament’aris guls antebs - sotsialist’uri memartskheneebidan k’onservat’iuli k’avshiris t’ransat’lant’ik’osebamde - rodesats entuziazmit ask’vnis: „chven saerto ts’vlils vak’etebt evrop’uli sakhlis msheneblobashi“. p’ut’ini, evrop’eli. ots ts’elze met’i khnis shemdeg, entuziazmi, rusetis demok’rat’iuli gamoghvidzeba da rusetis gza evrop’isk’en nangrevebshia. ruseti evrop’ashi omshia. Რa mokhda? dzalauplebis uzrunvelq’opis ideologia ar mgonia, rom p’ut’ini k’onk’ret’ul ideologias misdevs, is iq’enebs skhvadaskhva element’ebs tavisi danashaulebrivi kmedebebis legit’imatsiistvis. ase aanalizebs mas tsiurikhis universit’et’is p’ropesori silvia sase. p’ut’ini, up’irveles q’ovlisa, zrunavs shidasakhelmts’ipoebrivi dzalauplebis shenarchunebit da im speroebshi gapartoebit, romlebsats is „rusul samq’aros“ uts’odebs“, - tkva sasem DW-tan int’erviushi. sase aghnishnavda, rom is sul upro khshirad guliskhmobda k’onservat’iul, ant’idemok’rat’iul ideebs da aseve mohq’avda mat gamosvlebshi. magalitad, monarkist’i pilosoposi ivan ilini an khalkhuri natsionalist’i lev gumilevi. „p’ut’ini aghmochndeba etnonatsionalist’uri, khshirad ant’isemit’uri, avt’ok’rat’i demagogebis sibneleshi, romlebits aseve akhasiateben akhal memarjveneebs mtel msoplioshi“, - ambobs sase. mati ert-erti peradi sakhea aleksandre dugini. misi azrit, savaraudo „globaluri elit’a“ aris p’asukhismgebeli msoplioshi omebze: „isini anadgureben kveq’nebs“. is uarq’ops dasavletis demok’rat’iis k’ontseptsias. rusebistvis k’i is adamianis ganskhvavebul imijs gansazghvravs: "chventvis, rusebistvis, iq’o adamiani nishnavs mtlianobas. chventvis adamiani ar aris individi", - tkva man k’anadur t’eleviziastan int’erviushi. brdzola dasavlettan dugini e.ts’ akhali memarjveneebis ert-erti varsk’vlavia. rusetis p’rezident’ p’ut’intan mis urtiertobaze ts’lebis ganmavlobashi vrtseldeboda sp’ek’ulatsiebi. p’ut’inis izolatsiis gatvalists’inebit, amis gadamots’meba sheudzlebelia. magram is misasalmebeli st’umaria k’remlis loialur mediashi. da eksp’ert’ebi khedaven uamrav ideologiur gadaparvas. ase aghts’ers dugini int’ernet’-p’lat’porma VK-ze uk’rainis ts’inaaghmdeg brdzolas, rogorts rusetis imp’eriis aghordzinebis p’irobas. kholo „dasavleti“ duginis ideologiashi dgas sik’vdilze, tvitmk’vlelobaze da gadagvarebaze. man aseve hp’ova mkhardamch’erebi germaniashi da evrop’is skhva kveq’nebshi tavisi memarjvene ekst’remist’uli, ant’iliberaluri ideologiit. mas aseve akvs k’avshiri ashsh-s alt’ernat’iuli memarjvene modzraobastan da st’iv banons romshi 2018 ts’els shekhvda. dugini donald t’ramp’is didi mkhardamch’eria. archevnebshi gamarjvebis shemdeg man 2016 ts’lis dek’embershi turkul t’elek’omp’ania TRT-s ganutskhada: „amieridan amerik’a k’vlav didia - magram aghar aris imp’erialist’uri“. ident’obis sak’itkhi ist’orik’osi igor t’orbak’ovi shvedetis upsalas universit’et’idan ts’lebia ak’virdeba da aghts’ers p’ut’inis rusetshi evrop’idan int’elekt’ualuri gamoq’opas. t’orbak’ovi p’ut’inis kmedebebshi aseve khedavs brdzolas rusuli ident’obis sak’itkhtan: ramdenad aq’alibebs rusets evrop’a? ramdeni aziaa? da ramdenad damouk’idebelia es ident’oba? 2016 ts’els harvardis lektsiaze t’orbak’ovma aghts’era uk’rainis sts’rapva evrok’avshirshi gats’evrianebis shesakheb, rogorts shok’i rusuli k’ontseptsiistvis ganskhvavebuli slavuri ident’obistvis. saboloo jamshi, es mists’rapeba saprtkhes ukmnis p’ut’inis rusetis p’ret’enzias did sakhelmts’ipoebs shoris adgilis shesakheb. uk’rainis ts’inaaghmdeg omis dats’q’ebamde tsot’a khnit adre, t’orbak’ovi aghts’ers tavis kveq’anashi ganvitarebas, rogorts k’remlis elit’is gansak’utrebul gamots’vevas: akhali akhalgazrda taobis gaghvidzebas. imis gamo, rom igi aseve khedavs pundament’ur p’olit’ik’ur idealebs adamianis ghirsebashi, tavisuplebashi, demok’rat’iasa da shemts’q’nareblobashi: "es "evrop’uli ghirebulebebi" universaluria. akhalgazrda taobebma es gaiges. isini gamodian kuchebshi mtels uzarmazar kveq’anashi, rata daup’irisp’irdnen mmartvel elit’ebs." ts’ers igor t’orbak’ovi germanuli da saertashoriso p’olit’ik’is zhurnalis mart’is nomershi.