Dag Oekraïne: meent de Amerikaanse president Trump dit serieus?

DW Dag Oekraïne: meent de Amerikaanse president Trump dit serieus? Astrid Prange de Oliveira • 1 uur • 3 minuten leestijd Maakt het Trump niets uit wat het politieke lot van Oekraïne betreft? De tekenen nemen toe. Eén ding is zeker: Kiev heeft niet de hoogste prioriteit in het Amerikaanse buitenlandse beleid. En het langverwachte staakt-het-vuren is nog ver weg. Dreigende handelsoorlogen met China en Europa, tariefgeschillen met de buurlanden van de VS, Canada en Mexico, de oorlog in Gaza, instortende beurskoersen en protesten tegen massaontslagen in eigen land: de Amerikaanse president Donald Trump voert momenteel op vele (sommige van zijn eigen) fronten tegelijk strijd. In dit crisisscenario rijst de vraag: zal de VS Oekraïne in de steek laten? Het lijkt erop dat het antwoord 'ja' slechts een kwestie van tijd is. Na de recente, tot nu toe mislukte pogingen tot een tijdelijk staakt-het-vuren tussen Kiev en Moskou, wijzen veel factoren op dit dreigende scenario. Trump: "Oekraïne overleeft het misschien niet" Het was de Amerikaanse president Donald Trump zelf die onlangs over dit onderwerp sprak. In een interview met de Amerikaanse tv-zender Fox News, na het schandaal in het Witte Huis, vroeg presentatrice Maria Bartiromo hem of hij kon leven met de gedachte dat Oekraïne de oorlog met Rusland niet zou overleven. Trumps antwoord was: "Nou, misschien overleeft Oekraïne de oorlog toch niet. Er zijn altijd twee mensen nodig om een ​​oorlog te beginnen. Deze oorlog had in de eerste plaats niet mogen beginnen, maar dat gebeurde wel. En nu zitten we vast in deze puinhoop." Rubio: "Oekraïne moet concessies doen" De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio maakte tijdens zijn hoorzitting voor de Amerikaanse Senaatscommissie voor Buitenlandse Betrekkingen op 15 januari van dit jaar duidelijk dat het lot van Oekraïne niet de hoogste prioriteit heeft in het Amerikaanse buitenlandse beleid. De Republikein verklaarde dat de VS een van zijn trouwste bondgenoten blijft. Hij noemde specifiek Israël en Taiwan, maar niet Oekraïne. In plaats daarvan stelde hij: "Er wordt kritisch gekeken naar mondiale kwesties die niet in het belang van de VS zijn, zoals Oekraïne en ontwikkelingssamenwerking." "Oekraïne moet concessies doen en elke cent van de buitenlandse hulp moet worden onderzocht op oprechtheid en effectiviteit", aldus Rubio. Biden sloot ook Amerikaanse troepen in Oekraïne uit De terugtrekking van de VS op het gebied van buitenlands beleid was al begonnen vóór Trumps eerste ambtstermijn. "Geen van Trumps voorgangers heeft zich ooit gecommitteerd aan de strijd voor Oekraïne", herinnert Stephan Wertheim, een expert op het gebied van Amerikaans buitenlands beleid bij de Carnegie Endowment for International Peace, zich in een opiniestuk voor de Britse krant The Guardian. De Amerikaanse president Joe Biden heeft uitdrukkelijk uitgesloten dat hij Amerikaanse troepen naar Oekraïne zal sturen. "Geen enkele NAVO-bondgenoot heeft Oekraïne rechtstreeks verdedigd", aldus Wertheim. De reden hiervoor is duidelijk: "Dit zou een oorlog met Rusland betekenen", schrijft Wertheim, "een vooruitzicht dat NAVO-bondgenoten nog steeds kan afschrikken, ongeacht wat er in Oekraïne gebeurt." Ook al wilden de Europeanen het niet horen, Wertheim zei dat het begrijpelijk was dat de VS onder Trump in de toekomst geen oorlog wilde voeren om Oekraïne. “Pionoffer” Oekraïne? Ruslanddeskundige Stefan Meister is echter zeer kritisch over Trumps afwijzing van veiligheidsgaranties. "Hiermee heeft Trump zijn eigen onderhandelingspositie en die van Oekraïne enorm verslechterd", legde hij uit in een interview met Südwestrundfunk. "Waarom zou Moskou op welk punt dan ook concessies moeten doen, terwijl de Amerikaanse president al de helft biedt van wat Rusland eist?" Meister is hoofd van het Centrum voor Bestuur in Oost-Europa, Rusland en Centraal-Azië bij de Duitse Raad voor Buitenlandse Betrekkingen. Hij vreest dat Oekraïne bij de aanpassing van de Russisch-Amerikaanse betrekkingen eenvoudigweg achterop zal raken. "Ik heb de indruk dat Trump uiteindelijk niet zoveel om Oekraïne geeft", legt hij uit. Vanuit het Amerikaanse perspectief is Oekraïne misschien slechts een pion die aan de Russen wordt gegeven om andere dingen te krijgen." 'Deal' zonder Europa Tot deze ‘andere zaken’ kunnen onder meer de onderwerpen behoren die de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio, in zijn toespraak voor de Commissie Buitenlandse Betrekkingen van de Amerikaanse Senaat noemde: Israël en vrede in het Midden-Oosten, de betrekkingen met China, de omgang met Iran en uiteindelijk een toenadering tussen Washington en Moskou. De Amerikaanse schrijver Robert Kagan koestert geen illusies meer. "President Trump heeft duidelijk gemaakt dat de VS niet langer bereid is Europa te verdedigen", legt de voormalige Republikein, die meerdere Amerikaanse presidenten adviseerde, uit in een interview met het weekblad Die Zeit.