Saturday, December 7, 2024

Goañv e Frañs : Perak e ranker gweladenniñ ar rannvro e-pad an Azvent

RND - Rouedad embann Alamagn Goañv e Frañs : Perak e ranker gweladenniñ ar rannvro e-pad an Azvent Susanna Bauch • 1 devezh • 6 munutenn amzer lenn Skeudennus eo an harzoù en Alamagn kevredigezhel. Hessen c'hoazh ? Frankoù dija ? Heol skedus hag un nebeud derezioù dindan mann, hag ur vandenn erc'h tanav : n'eus forzh pelec'h emaoc'h, setu an teul dereat evit un dibenn-sizhun e marc'hadoù hengounel Nedeleg hag ur veaj en istor rannvro Hohenzollern. Chom a ra ar familh aristokratel stummañ en istor Alamagn betek hiziv da nebeutañ e-barzh ar c'holonennoù klemm : ar gwir da vevañ e Palez Cecilienhof e Potsdam, distreiñ ar madoù hag an dekmiliadoù a draoù arzel - goulennoù pell a-walc'h en deus Ti Hohenzollern hiziv an deiz. Frankonia a-raok Nedeleg An Erlangen barok hag an Ansbach sioul e kreiz Frankonia a zo dreist-holl en aergelc'h evit ar gouel a-raok Nedeleg. Dilhad tomm, stabilded ha c'hoant da gaout gwin-ardant ha bier fardet en ti a zo rakreolennoù pouezus evit ur veaj da Vro-C'hall a-raok Nedeleg. Krouet e voe kêr Erlangen e 1812 dre unvanidigezh ar gêr gozh hag ar gêr nevez. Savet e oa bet diwar c'houlenn ar margrav evel ur gêr anvet raktreset evit an Hugenoted a oa tec'het kuit eus Bro-C'hall - Erlangen a roas evel-se ur skouer abred eus ar c'hosmopolitelezh. Hiziv an deiz e kinnig ar c'hemplezh hirgarrezek gant ar straed vras ​​savet evel un ahel simetriezh pennaenn diazez an droiad kêr lec'hel. Diaes eo eta en em zizober diouzh an hent, rak er gêr-mañ ez int en un doare bennak emzisplegañ. An darn vrasañ eus an hentoù a dremen ivez dirak marc'hadoù Nedeleg liesseurt ha breserezhioù liesseurt. Ur perzh kreiz en deus bet ar bier bepred e kêr. Ur sin splann eus hêrezh Hohenzollern eo ar c'hastell. Kastell Erlanger a zo ennañ an orañjez hag ul liorzh kastell kaer hag ivez ar Konkordienkirche - ar c'hentañ strollad savadurioù lez barok emren e Frankonia. E-pad an Azvent eo un dremmwel kaer-tre evit Nedeleg Koad Erlanger, ur marc'had Nedeleg gant kalz a splannder. Analañ a ra ar gêr istor amañ ivez. Pinvidik eo ivez, a-drugarez da Siemens. C'hoariva modern en ur savadur istorel Merkoù all eus an Hohenzollerned a c'haller gwelet e C'hoariva Barok Margravial. Dister a-walc'h diouzh an diavaez, ar c'hoariva a lugern en diabarzh. An ti dister war ribl Park Kastell Erlanger a zegemer ac'hanoc'h gant ur foyer didrouz eus ar bloavezhioù 1960. Erruout a reer er renkoù uhelañ dre skalieroù maen noazh - hag er sal-se e sked splannder alaouret ar c'helc'h ledan. Balustradoù koad gant kinkladurioù chaseet a zo kinklet ar voestoù etre ar c'holonennoù koad kinklet. Ar sal a zo mestroniet gant ar voest roueel gant daou herm alaouret a bep tu hag ur c'hoad kaer a-us. Gwir pompad eus an amzer dremenet, miret hag implijet betek an deiz a hiziv. Hiziv an deiz eo an ti ar c'hoariva barok koshañ a vez implijet c'hoazh e su Alamagn - gant e strollad e-unan. Neuze n’eo ket ur monumant hepken ar c’hoariva, met leuniet e vez ingal gant buhez sevenadurel. « Ur c'hwitadenn evit ar strollad », evel ma tispleg Katja Ott, ar renerez kozh. Modernaet eo teknologiezh al leurenn, met ar barok a laka harzoù c'hoarius. Bep bloaz e vez war-dro 50 000 arvesterien o kemer perzh en emvod dec'h hag hiziv. Kinnig a ra mirdi ar gêr muioc'h c'hoazh a istor kêr. E-kerzh e droiad e komz Hartmut Heisig diwar-benn repuidi relijiel Frañs, buhez kêr ar Grennamzer ha diskouez a ra dastumad istor ar gêr. Ur weladenn nijal dedennus, an den a ra e labour gant kalon ha fent. Ur gêr bier eo Erlangen ivez Eus an deorienn d'ar pratik ha, dreist-holl, d'ar mare-mañ eus ar blijadur keginañ : Erlangen, a zo tost da 120 000 annezad enni, a zo anavezet evel ur gêr bier istorel ivez. E gouel ar bier a vez aozet bep bloaz, an Erlanger Bergkirchweih, e vez bevet hengoun frankonia e-pad daouzek devezh e 14 kav-bier war ar Stadtberg. Ul lec'h emgav brudet evit yaouankizoù Erlangen eo ar c'helc'hioù kozh ivez – a-hed ar bloaz. Ar savadurioù a servije da gentañ da lec'hioù stokañ fresk en un doare naturel evit sukr heiz Frankonian en XIXvet kantved - a-raok ma vefe bet ijinet ar mekanik yenaat an doareoù stokañ modern da vezañ posupl. Gwechall e oa war-dro 200 breserezh amañ, met breserezh Steinbach gant he mirdi breserezh zo bremañ unan eus an tri lec'h produiñ bier Erlanger a chom. Amañ, ouzhpenn podoù-koad bras, e vez diskouezet degadoù a seurtoù bier war un daol vras ​​er pub - n'eo ket un diviz aes.