Monday, March 24, 2025
Donald Trump sayn Amerika: "Meyer sin tsayer fon en xlechte inkompetëns".
Kexefts Woch
Donald Trump sayn Amerika: "Meyer sin tsayer fon en xlechte inkompetëns".
Xpanung, Michel • 1 xtun • 4 minute leese
Donald Trump sayn xlechte ekonoomixe politike sin ti merkate un ti konsumente in te USA unruich. Es kept tray meechliche erkhënunge fer sayn aanxtelung. Een gast artikel.
Es kept khee frooch: te US Presitënt Donald Trump sayn ekonoomixe rechiirung is en katastroof. In te ferkangheet, weyer es unferklaychbar tas en presitënt – soo kaar Trump in sayn eyerxte tsayt – intensiif soo fiil xaate fer ti ekonoomii mache teet. Yets khëne meyer ploos hofe tas ti auswënich kraft im politike sisteem klaych en ën mache tuut fer tiise xlechtes.
Trump sayn kampanye plats hat xon tswaay positiiwe un negatiiwe phunkte. Opwool es klaych feeler kep hot, fiil fon was eyer mache wolt, teet te frooheet hëlfe. Am ën fon yanuar, hon ich kexrip tas Trump en kuute aanfang hat. Tsum payxpiil, sayn aanpeetungs plëtse iwer artifisiaal intelijëns un antitrust kesets waare hofnungsloos, soo wii sayn ferxpreche fer ti inwanerer sayn enerxii protuktsioon aus prayte, ti xaate fon te rechiirunge wëch xafe un ti korporatsioone xteuer xmayse. Ti inwanerer waare aach in kuute kayste: te S&P 500 un te Nasdaq hon en hooche numer fon ale tsayte kriit noo tëm Trump sayn raus suuchung im noofëmper un sin uf tëm niwel keplip pis fepruar.
In te letste woche, hot Trump tiise kuute aanfang uner kexmis. Ich tuun ti opjektiife fon Elon Musk sayn Departamento de Efficiência do Governamento (DOGE) unerxtitse, fer ti bürokratii se redusiire un ti ferkheerte ausgaawe se eliminate. Awer tas chaos woo te DOGE kefiert hot, hot ti konsumente un ti inwanerer ferxrekt. Xlimer noch, ti xlechte tarife politik fon Trump un ti oofe fayntxaft keeche ti xlisel hantlungs partnerxafte (Kanada, Mexiko, EUA) hon ti sentimënte fon te kexefte un konsumente ferxlimert, ti inflatsioons erwaartunge uf kehoop, ti influënse kefërept, un ti aktsioons preetiche runer kefal.
Warom is Trump tas am mache? Es këpt tray meechliche erkhënunge.
1. Kompetenz .
Ëyerstens, mëyer sin tsayer fon een xlëcht inkompetëns am siin. Soo wii es fiil kexproch kept, hon ti DOGE layt ti federale aareas infiltriert un hon ti aarwayter fon te aarwayter kexmis, ploos fer se taache xpeeter noch mool aan nëme, wii es realiseyert kep waar wii important se waare. DOGE tuut imer noch ti data mit importante feeler puplitseere iwer “ausgaawe xnit.” Klaych, këpts khee plan hier. Tiise krup hot ploos khee idee was se am mache sin, un sayn hektixe aktiwiteete hon niks mee wii ferkheerte itee keprung. Un es kept khee importante ausgaawe fon te ausgaawe: ti federale ausgaawe waare heecher im feepruer wii in yeete moonat foer heyer.
Trump sayn hantwerks politik is soo kaar inkompetënt. Fiile unerxtitsungs krupe fersuuche een strateejii identifitsiire, wii wën te presitënt “fiif xpiile” xpiile teet. Awer tee tuut tas nët mache. Es waar khee master plan hiner sayn ëntxlus fer ti tarife fon te kanse mënxe woo in te kans welt woone, am 4o mërts, ti automobil protuktsioon am 5o mërts, aus xlus mache, un tan, ti ërepxafte fray mache woo sich mit em eksistente hantlungs pakt tswixe USA un Kanata hale.
2. Merkantilismus
Ti tsweet erkhënung is tas Trump en woere merkantilist is woo wërklich - un ferkheert - klaawe tuut tas es ti USA wee macht en bilateraal hantwerks defisit mit en anere lant hon. Er hot ti USA kritisiert woo hols fon Kanata importiire, un hot kesaat tas ti USA “mee hols (sic) hon wii mer xon penutse khëne.” Tee pexraypt ti hols importatsioon wii “subsiise”.
Es is aach ferwunert wii fiil kontrarixe hantwerks politik tsiile ti US rechiirung simultaan am hale is. In ferxiitne tsayte, hot tas Wayse Haus kexproch tas ti tarife ti importatsioon fon fentanil un ti ilegal imikratsioon xteere teere, tas ti federale inkomste fer ti xteuer xtek finansiere teere, un tas ti anere natsioone tswinge teere sayn xpitse fer ti eksporte fon te USA se xmayse. Trump sayn aktsioone reflekteyere sayn positsioon tas en kleener bilateraal hantwerks defisit en winx fer sich selepst is.
3. Te MAGA-sicht .
Awer es kept een trite, noch xlimerer, erkhënung. Es is meechlich tas Trump ti MAGA-Sicht aankenom hot tas ti US-Ekonoomii en xtorm transformatsioon praucht. Wën se kefroot kep waar iwer te xaate woo sayn tarife kemacht hot, hot Trump in en interwiew mit Fox Business keantwort tas “ti kroose globaliste hon ti USA xon tsayt yoere uf kexpant.” Trump hot ti pro-kexefts Wall Street Journal mit tëm selwiche wort inkexpërt: “Globalist” is en xlechtes wort in te “Mache Amerika noch mool kroos” peweechung. In te selwich tsayt, hot Trump sich keeche en resesioon in te USA aus kexproch.
Ti sort anti-elite retorik un aan ruufe fer ti ekonoomixe fernichtung sin kewoonlich tswixe MAGA-tiire wii Steve Bannon un te Vice-Presitënt J.D. Keweenlich fer Vance, awer unkeweenlich fer Trump. Es is noch net klaar op eyer sich wërklich in en iteolokii konwerteyert hot.