Wednesday, April 9, 2025

De macht die Trump op de knieën bracht

WERELD De macht die Trump op de knieën bracht Gregor Schwung • 4 uur. • 3 minuten leestijd De Amerikaanse president Donald Trump bezweert de handelsoorlog en schort bepaalde tarieven voor 90 dagen op. Behalve China. Er wordt verwacht dat de Volksrepubliek in de toekomst nog hogere belastingen zal gaan betalen. De afgelopen dagen is duidelijk geworden waarom Trumps tariefplan niet werkte. Handelsminister Howard Lutnick noemde Donald Trumps bericht op Truth Social "de meest buitengewone van zijn presidentschap". Slechts twaalf minuten eerder had de Amerikaanse president de handelsoorlog met een groot deel van de wereld bezworen. De verhoogde ‘wederkerige’ tarieven worden 90 dagen opgeschort om onderhandelingen mogelijk te maken. Gedurende deze periode geldt het nieuwe universele tarief van tien procent. Maar niet voor China. Omdat Peking een “gebrek aan respect” toonde, zei Trump, verhoogde hij de invoerrechten op het land van 104 naar 125 procent. Daarmee heeft Trump gedaan wat hij en zijn staf de afgelopen dagen al nadrukkelijk hadden uitgesloten: toegeven. Nog dinsdag beweerde zijn woordvoerster Karoline Leavitt dat de president de kwestie van het pauzeren van tarieven absoluut niet aan de orde stelde. Maar Trump had geen andere keus. Het feit dat de Amerikaanse president de handelsoorlog in de eerste plaats begon, was te wijten aan wat hij zag als ‘oneerlijke’ handelsrelaties met de overgrote meerderheid van de landen in de wereld. Hij maakte zich niet alleen zorgen over de importtarieven die Amerikaanse handelspartners oplegden, maar ook over de niet-tarifaire handelsbelemmeringen die andere landen oplegden. Met de aankondigingen van tarieven wilde de president andere landen dwingen om aan de onderhandelingstafel te komen. “De telefoon rinkelt onophoudelijk”, juichte het Witte Huis dinsdag. 70 landen hebben aangegeven bereid te zijn om te praten. "Ik weet nog niet eens wanneer ik met ze allemaal ga praten", grapte Trump dinsdag. In zijn ogen werkte de strategie. Dat intussen de hele wereldeconomie in de afgrond dreigde te glijden, kon hem niet schelen. “Blijf kalm”, schreef hij woensdagochtend op Truth Social, gezien de aandelenkoersen die al dagen gestaag dalen. Hij negeerde doelbewust de kritiek van zijn rijke donateurs, zoals Bill Ackmann, die zelf miljoenen aan bezittingen verloren. De hedgefondsmanager beschuldigde hem ervan een ‘nucleaire economische winter’ te hebben veroorzaakt. Zelfs Elon Musk uitte openlijk kritiek op het tariefbeleid en viel handelsadviseur Peter Navarro openlijk aan. “Dit is dommer dan een zak stenen”, schreef de Tesla-baas op X. In tegenstelling tot alle economen zag Trump nooit een probleem met het instrument van tarieven. Het tegenovergestelde is waar: ze zouden juist positieve effecten hebben. Ze zouden “biljoenen en biljoenen dollars genereren om onze belastingen te verlagen en onze staatsschuld af te betalen”, zei hij in zijn toespraak op 2 april, “Bevrijdingsdag”. Tarieven hadden ernstige gevolgen voor de Amerikaanse obligatiemarkt De afgelopen dagen is echter duidelijk geworden dat deze berekening niet gaat kloppen. Er was een dreigende ontwikkeling op de obligatiemarkt. Het rendement op tienjarige Amerikaanse staatsobligaties is gestegen tot ruim 4,5 procent. Schuldpapier met een looptijd van 30 jaar leverde zelfs meer dan vijf procent op. Binnen enkele dagen stegen de rendementen met ruim 0,6 procentpunt. Dit had twee ernstige gevolgen. Enerzijds leidde dit tot paniek onder economen. Amerikaanse staatsobligaties worden gezien als een veilige haven, vooral in onzekere tijden. Als de rente stijgt, wordt het voor bedrijven ook duurder om geld te lenen. Gecombineerd met de last van tarieven zou dit een giftige mix zijn die een recessie zou hebben veroorzaakt. Donald Trump hechtte waarschijnlijk nog meer belang aan het tweede gevolg. Door de hogere rendementen stijgen de jaarlijkse kosten van de Amerikaanse staatsschuld van 36 biljoen dollar met 216 miljard dollar, als deze rentestijging aanhoudt. Amerikanen moeten nu al bijna 1,2 biljoen dollar aan rente betalen. Daarmee zouden alle potentiële extra inkomsten uit tarieven tenietgedaan worden. Grote opluchting voor de financiële markten De financiële markten reageerden woensdag met grote opluchting op Trumps terugtrekking. Slechts enkele seconden na Trumps aankondiging schoten de aandelenkoersen omhoog. De toonaangevende index Dow Jones is met zes procent gestegen, de technologie-index Nasdaq staat rond de tien procent. Er is echter nog geen sprake van een blijvend veilig einde van de handelsoorlog. "Zelfs met een tarief van 10 procent hebben we het hoogste tarief sinds de jaren dertig", vertelde Ed Gresser, voormalig plaatsvervangend handelsvertegenwoordiger onder Trump en Biden en huidig ​​vicevoorzitter van het Progressive Policy Institute, aan WELT. Hoewel het Witte Huis naar verluidt ‘koude voeten’ kreeg, heeft het geen volledige koerswijziging doorgevoerd. “Het blijft een destructief beleid”, zegt Gresser.