Het conflict in het Midden-Oosten en links: Judith Butler beschrijft de bloedbaden van Hamas als ‘gewapend verzet’

Dagelijkse spiegel Het conflict in het Midden-Oosten en links: Judith Butler beschrijft de bloedbaden van Hamas als ‘gewapend verzet’ door Gerrit Bartels • 5 uur De Amerikaanse filosoof spreekt in Parijs dat de aanslagen van 7 oktober noch terroristisch, noch antisemitisch waren, maar eenvoudigweg een – mogelijk legitieme – aanval op Israëliërs. Kort na 7 oktober schreef de Amerikaanse filosoof en gendertheoreticus Judith Butler, die in 1956 in de VS werd geboren uit een Hongaars-Russisch-Joods echtpaar, een essay in de “London Review of Books” over de Hamas-bloedbaden en het gepubliceerde geweld. in het Midden-Oosten en probeerde het te contextualiseren, bekende ze in ieder geval, niet zonder voortdurend te spreken over het gewelddadige Israëlische ‘koloniale bewind’: ‘In feite veroordeel ik zonder voorbehoud het geweld gepleegd door Hamas. Het was een verschrikkelijk en weerzinwekkend bloedbad. Dat was mijn eerste reactie en die blijft.” Ze maakte de beperking deze zondag in Pantin, een van de banlieues van Parijs, tijdens een discussie op de videopodcast “Paroles d’Honneur”. In een twee minuten durende opname van de retoriekprofessor in Berkeley die sinds maandag op sociale media circuleert, kun je haar zien en horen praten over hoe de Hamas-aanvallen een ‘opstand’, ‘een daad van gewapend verzet’ waren. Dat moet je zeggen als je ‘eerlijk en historisch accuraat’ wilt zijn, zegt Butler. Geweld tegen de Palestijnen En verder: “Het was geen terroristische aanslag, geen antisemitische aanval, maar één tegen Israëli’s.” Ook hier nuanceert ze kortweg dat het geheel beangstigend en verschrikkelijk voor haar was. Maar ze zou “een dwaas” zijn als ze geen rekening zou houden met het geweld dat decennialang tegen de Palestijnen is gepleegd. Hier is sprake van een gewelddadig repressief apparaat, zo betoogt ze verder, daar is sprake van een situatie van onderwerping, en of men ‘voor of tegen gewapend verzet’ is, ‘voor of tegen Hamas, maar laten we het ding tenminste gewapend verzet noemen’. Kortom, op dit evenement, georganiseerd door twee linkse Joodse organisaties en de inheems-postkoloniale videozender Paroles d'Honneur, vervolgde Butler haar essay pas kort na 7 oktober. Ik hoef me niet te identificeren met dat gezicht of die naam om de wreedheden die ik zie te benoemen. Judith Butler Het ging over het verbod op contextualisering, over de zogenaamd daarmee samenhangende relativering van de Hamas-bloedbaden (Butler heeft deze beide onmiddellijk op zich genomen), over de morele verontwaardiging die voornamelijk door de media wordt uitgebuit, die tekort schiet en te oppervlakkig is. Dit alles leidt altijd tot zinnen als deze: ‘We willen gewoon de geschiedenis van geweld, verdriet en verontwaardiging kennen zoals die door Israëli’s werd geleefd. mij. Ik hoef me niet te identificeren met dat gezicht of die naam om de wreedheden die ik zie te benoemen.” Het was duidelijk dat de timing voor een dergelijk essay met de vreemde titel “The Compass of Grief” kort na 7 oktober niet bijzonder goed leek, omdat de schok zo diep was. Erger nog zijn Israëls reducties tot een ‘koloniale staat’, een ‘apartheidsstaat’, die Butler zonder enige ophef maakte, en zijn onwetendheid over Hamas als zijn eigen repressieve apparaat van meerdere miljoenen dollars in de Gazastrook, dat in staat is oorlog te voeren. Er wordt geen melding gemaakt van antisemitisme, geen melding gemaakt van tweehonderd gijzelaars, geen melding gemaakt van het doel van veel Arabische groepen en staten, maar ook van Iran, om Israël uit te roeien. Legitieme Hamas-aanval? En nu was 7 oktober geen terroristische aanslag, geen antisemitische aanval, maar een ronduit legitieme aanval op Israël, op een repressief staatsapparaat? Is het nemen van gijzelaars ook een legitieme daad van verzet? Er moet sprake zijn van gevaarlijke bagatellisering, zelfs van witwassen, en niet van selectieve dwaallichten. Je zou Butler het woord kunnen laten doen. Maar gezien hun bekendheid en reputatie resoneren hun uitspraken niet alleen meer bij postkoloniaal links, maar worden ze ook zonder context nagepraat in een culturele industrie die al ernstig verscheurd is. “Verzet treft vaak niet-legitieme doelen” valt te lezen in een bericht op Facebook door Mithu Sanyal, cultureel wetenschapper, schrijver en oud-jurylid van de Klagenfurt Bachmann Prijs. Van ‘gewapend verzet’ naar de heroïisering en zelfs verheerlijking van Hamas is dan nog maar een klein eindje weg. Aan het einde van haar essay ‘The Compass of Grief’ wenste Butler een wereld die zich verzette tegen de ‘normalisatie van de koloniale overheersing’ en pleitte voor de ‘zelfbeschikking en vrijheid van het volk’.