Tuesday, March 29, 2022

Rus esgeriň ejesi: "Bu gan döküşikli"

DW Rus esgeriň ejesi: "Bu gan döküşikli" Oksana Iwanowa - 11 sagat öň 26 ýaşly rus şertnamasynyň esgeri Yevewgeniý söweşiň ilkinji günlerinde Kiýewiň golaýyndaky Ukrainanyň myhmanhanasyna edilen hüjümde aradan çykdy. Muňa garamazdan, ejesi Russiýanyň hereketlerini aklaýar. 24-nji fewralda Russiýanyň Ukraina garşy agressiýa söweşi başlandy. Şeýle-de bolsa, Wladimir Putin muny "Donbasda ýörite harby operasiýa" diýip häsiýetlendirýär. Bu söweşde rus esgerleri hem ölýär. Köplenç olar we maşgala agzalary iň soňky nirä iberiljekdigini bilenokdylar. Uruş bir aý mundan ozal başlany bäri, Russiýanyň Goranmak ministrligi ölenler barada diňe iki gezek habar berdi. Şoňa görä, 25-nji martda Ukrainada 1,351 rus esgeri öldürildi. Aslynda, bu 7,000 bilen 15,000 aralygynda bolup biler diýip, "Washington Post" ýazýar, NATO-nyň ýokary derejeli wekiline salgylanýar. Russiýanyň "Komsomolskaýa Prawda" gazetinde Goranmak ministrligine salgylanyp, 20-nji martda 9861 adamyň ölendigi habar berildi, ýöne ertesi gün haker hüjümi sebäpli bu makalany pozuldy. Serantant maýor derejesi bolan rus şertnamasynyň esgeri gewgeniý söweşiň ilkinji günlerinde Kiýewiň golaýynda aradan çykdy. 26 ýaşly oýunçy hiç wagt söweş operasiýalaryna gatnaşmady. Ejesi Natalýa (hakyky ady däl) ogluny ýitirdi, ýöne şonda-da ruslaryň Ukraina çozmagyny aklaýar. Şeýle-de bolsa, Natalja munuň "ýörite operasiýa" däl-de, hakyky söweşdigini pikir edýär. DW, Russiýanyň Ukraina garşy alyp baran söweşinde ogluny ýitiren enäniň görkezmesi hökmünde onuň bilen geçirilen söhbetdeşligi çap etmek kararyna geldi. Söhbetdeşligiň baş gahrymany, häzirki ýagdaýa ters gelýän urşuň sebäpleri barada beýanat berýär. Emma DW olary tekstde goýmak kararyna geldi. Bu sözler, Russiýanyň döwlet propagandasynyň uzak möhletli işini aýdyň subut edýär. DW: Natalýa, özüňi nähili duýýarsyň? Natalja: Bu gaty kyn, gaty agyrýar. It'söne bu meniň günäm däl, hiç kim oglumy maňa gaýtaryp bermez. Yevewgeniý nädip şertnama esgeri boldy? 2014-nji ýyldaky synaglardan dessine goşuna gitdi. GRU harby aňtaw gullugynyň ýörite bölümine geldi. Şol wagt oňa şertnama teklip edildi. Näme-de bolsa, meneklere kynçylyk çekmegi aňladýardym. Soň polisiýa ýüz tutdy we howpsuzlyk gullugynda işledi. Emma ol bu işi halamaýardy we şonuň üçinem bu şertnamany synap gördi. Ol derrew kabul edildi we hoşlaşmak üçin diňe bir agşamymyz bardy. Yevewgeniý Milli gwardiýada gulluk etdi. Ol muny gaty halady we toparyň ýolbaşçysy boldy. Ol Moskwadaky demonstrasiýalary dargatdy. 2017-nji ýylda bir ogly bolýar. Howpsuzlyk gullugynda aýalyny tanaýar. Ol öýlenip, Moskwada oňa göçdi. Ukrainanyň kyssasy nähili başlandy? 25-nji we 26-njy ýanwarda giç boldy. Oglum jaň edip, Belarus bilen hereket etmek üçin Smolenskä (Russiýanyň günbataryndaky şäher, Belarus bilen serhetden 80 km uzaklykda ýerleşýän şäher) iberilýändigini aýtdy. Men oňa: "Sen maňa ýalan sözleýärsiňmi? Haýsy hereketler?" Internetde gözledim we Belarus bilen hakykatdanam manevrler bardy, ýöne olar gutardy. Gözlemegi dowam etdirdim we söweşiň nirededigini bilmek isledim. Ukraina hakda pikirem etmedim. Ertesi gün Ukrainada tolgunyşyklaryň bolandygyny ýadymda sakladym. Şeýlelik bilen, ogluňyzyň manevrlere bellenmejekdigini bilýärdiňizmi? Hawa. Ewgeniýa samsyk däldigimi we Smolenskä gitjekdigini pikir etmeýärin. Has köp gözledim we onuň Ukraina gitjekdigine düşündim. Elbetde, men ony razy etmek isledim. Belki, gaýdyp gelmez diýdim. Ol: "Näme aýlaýarsyň?" Diýip jogap berdi. Ol nirä iberilýändigini düýbünden bilmeýärdi. Theira-da manevrleri dowam etdirýärler öýdüp, beýnini ýuwdular, ýa-da ol ýerde şeýle gan döküljekdigini bilýärdi we göz öňüne getirip bilmeýärdi. Putiniň, hatda Putiniň özi-de beýle pikir etmedik bolsa gerek. Ondan soň habarlaşdyňyzmy? 13-nji fewralda gitdi. Men degişip, Smolenskini nädip gowy görýändigini we näme iýmelidigini soradym. Ol güldi we hemme zadyň gowydygyny aýtdy. Iň soňky gezek 24-nji fewralda irden habarlaşypdy, hemmesi başlandy. Dostunyň WhatsApp üsti bilen: "Eje, uruş başlandy" -diýdi. Men: "Oglum, men muny telewizorda görýärin" diýdim. Ol: "Göz öňüne getiriň, oglanlarymyzyň bir topary serhetde öldürildi" -diýdi.