"Dat ben ik! Margot Friedländer": "Het kostte ons jaren om weer mens te worden"

teleshow "Dat ben ik! Margot Friedländer": "Het kostte ons jaren om weer mens te worden" Artikel door Eric Leimann • 1 dag) Margot Friedländer en actrice Julia Anna Grob, die de 101-jarige overlevende van de Holocaust speelt in het ZDF-docudrama "I am! Margot Friedländer": Wat was de belangrijkste vraag van de actrice aan haar rolmodel? De 102-jarige Berliner Margot Friedländer is een van de laatste overlevenden van de Holocaust. In het ZDF-docudrama "Ik ben! Margot Friedländer" vertelt ze haar eigen verhaal, dat ook weer tot leven wordt gewekt als een hartverscheurend televisiespel met veel sterren in kleine rollen. Margot Friedländer, destijds Amerikaanse, begon pas met het schrijven van haar verhaal na de dood van haar man Adolf in 1997. De New Yorker was al in de zeventig toen een cursus ‘creatief schrijven’ haar op het idee bracht het verhaal te vertellen van een leven dat ronduit ongelooflijk is. Adolf en Margot, Duitse joden uit Berlijn, vertrokken in 1946 per schip naar Amerika. Ze hadden elkaar eerder weer ontmoet in het concentratiekamp Theresienstadt, dat ze allebei overleefden. Hun eerste ontmoeting had plaatsgevonden in het theater van de Joods Culturele Vereniging in Berlijn, waar de piepjonge naaister Margot, toen nog met de achternaam Bendheim, verantwoordelijk was voor de kostuums en soms als figurant meehielp. Een belangrijke, zelfs mooie herinnering in het leven van een van de laatste overlevenden van de Holocaust: Margot Friedländer, nu 102 jaar oud. De docudramaspecialisten Raymond (schrijver en regisseur) en Hannah Ley (boek) hebben nu de film "I am! Margot Friedländer" gemaakt. Nieuwkomer Julia Anna Grob overtuigt in de rol van de 21-jarige Margot. Maar ook de echte Margot Friedländer vertelt in korte interviewpassages met indrukwekkende helderheid over haar leven. Nadat haar ouders in 1937 uit elkaar gingen, woonde Margot met haar moeder en jongere broer Ralph in een zogenaamd "Joods appartement". De Bendheims dachten te lang dat de nazi's het niet lang zouden volhouden en stelden hun vertrek naar een veilig land uit. De jonge Margot verrichtte dwangarbeid toen haar broertje door de Gestapo van huis werd opgehaald. De moeder bood zich vervolgens vrijwillig aan om de kleine jongen niet alleen te laten. Beiden werden vermoord in Auschwitz. Margot verstopte zich vervolgens in Berlijn. Ze woonde vijftien maanden in zestien verschillende onderduikadressen voordat ze in 1944, waarschijnlijk na een tip van een vriendin, werd gearresteerd en naar het concentratiekamp Theresienstadt werd gebracht. “Don’t Call It Homesick” was de eerste vonk In 2008 werd de autobiografie van Margot Friedländer "Probeer je leven te maken" gepubliceerd op basis van een zin die haar moeder haar had nagelaten als afscheidsbrief. Friedländer woont sinds 2010 weer in Berlijn. Ondanks haar hoge leeftijd reist ze sindsdien naar scholen en andere onderwijsinstellingen om haar verhaal te vertellen. Hiervoor heeft zij vele onderscheidingen ontvangen. In het docudrama, dat functioneert als een beklemmende studie van de menselijke diepten in de verraad- en martelscènes, maar ook als een aanmoediging van humanistische kracht en herwaardering, wordt nu een ander monument voor haar leven opgericht. De Amerikaanse filmmaker Thomas Halaczinsky had in 2004 al 'Don't Call It Homesickness' opgenomen, wat grote belangstelling voor het leven van Margot Friedländer wekte en haar uiteindelijk tot een 'actieve getuige' maakte. In de Duitse film van Leys komt de oude dame - nog steeds heel helder en vastberaden - nu opnieuw aan het woord. En Friedländer vertelde haar actrice toen ze jonger was, Julia Anna Grob, ook hoe ze zich haar verhaal zelf herinnert. Talloze gaststerren als Axel Prahl, Charly Hübner, Iris Berben en Erbert Knaup spelen kleine gastrollen in de film. Maar het zijn de uitspraken van Friedländer zelf die uiteindelijk blijven hangen. Filmmaker Ley vraagt ​​haar in een interview of ze verliefd was toen ze kort na hun bevrijding uit het concentratiekamp met haar man trouwde. Terugkijkend op de tijd na de traumatiserende terreur van twaalf jaar nazi-wreedheden, heeft de 101-jarige weinig nut voor de term ‘verliefd’. Ze vertelt de camera dat het jaren duurde voordat ze weer mens werden. Verraden door “Gripper-Joden”? Op dit soort momenten wordt het duidelijk: alleen vrouwen en mannen die zelf met de Holocaust te maken hebben gehad, kunnen dit soort verhalen vertellen. ‘I am! Margot Friedländer’ vindt de juiste mix van beknopte documentaireminuten en het beklemmend geënsceneerde Berlijnse verstoppertje-spel van de jonge Margot, dat het veelzijdige verhaal vertelt van angst en wil om te overleven, goede helpers, maar ook degenen die misbruik maakten van de situatie van de jonge Joodse vrouw.